|
Lượt xem:
Cỡ chữ: A- A A+
Đọc bài viết
Sán Chí là một trong hai nhóm của dân tộc Sán Chay (Cao Lan – Sán Chí). Sán Chí hay Sán Chỉ là tên tự gọi của đồng bào. Là một dân tộc thiểu số sống ở miền núi phía Tây – Nam tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), khoảng 300-400 năm trước đây, do không chịu được sự chèn ép của người Hán, nên một bộ phận dân tộc Sán Chí đã tìm đường di dời xuống phía Nam. Người Sán Chí vào Việt Nam theo hai đường: một bộ phận đi theo ngả Lạng Sơn vào cư trú ở các huyện Lục Bình, Văn Lãng (Lạng Sơn) và huyện Lục Ngạn, Lục Nam (Bắc Giang), một bộ phận khác đi theo đường biển vào cư trú ở tỉnh Quảng Ninh.

Theo số liệu thống kê năm 2014, nhóm dân tộc Cao Lan – Sán Chí ở Bắc Giang có khoảng trên 25 nghìn người, sống tập trung ở 4 huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam và Yên Thế.

Cũng như những dân tộc cùng sinh sống ở vùng núi thấp thuộc Trung du Bắc Bộ, người Sán Chí là một trong những cư dân sớm hình thành ngành kinh tế trồng trọt. Loại hình kinh tế nương rẫy, trồng trọt trên đất dốc là hệ thống cơ bản và chủ đạo ở người Sán Chí, tuy nhiên họ cũng sớm tiếp nhận loại hình kinh tế lúa nước từ các dân tộc sống ở vùng thấp hơn, đặc biệt là kinh nghiệm trồng lúa trên ruộng bậc thang. Kỹ thuật trồng lúa nước cũng đã đạt trình độ cao nhưng không vì mà kinh tế nương rẫy mất đi vai trò quan trọng.

Nông cụ sản xuất là một trong những biểu hiện văn hóa vật chất của cư dân nông nghiệp. Ở người Sán Chí, hệ thống công cụ sản xuất cũng rất đa dạng, có thể kể đến như: cày, bừa, cuốc, mai, liềm...

Người Sán Chí có một số nghề thủ công truyền thống như: dệt, đan lát, rèn.

Trang phục của nữ dân tộc Sán Chí gồm: áo dài, quần, yếm, dây lưng, khăn đội đầu và đồ trang sức. Nhìn chung trang phục phụ nữ có màu sắc trầm mà đằm thắm của sắc chàm, ít hoa văn thêu thùa, ở nẹp áo điểm xuyết hoa văn thể hiện vẻ đẹp kín đáo, nhã nhặn. Áo thường dài ngang bắp chân, xẻ vạt hai tà, cổ tròn, vạt trái vắt qua vạt phải cài khuy từ vai cho đến sát hông. Khăn đội đầu được chít theo lối mỏ quạ như của người Kinh. Trang phục truyền thống của nam giới Sán Chí tương đối đơn giản. Áo đàn ông là loại áo dài tay, nối vai, xẻ vạt giữa, có hàng cúc tết bằng vải chạy từ cổ xuống vạt áo. Quần phổ biến là loại quần chân què, khi mặc được cố định bằng một chiếc thắt lưng.

Nhà ở truyền thống của người Sán Chí là nhà sàn, rồi nhà nửa sàn, nửa đất và hiện chủ yếu là nhà đất. Hướng nhà ở thường phải tuân theo sự kiêng kỵ của dòng họ hoặc của người chủ nhà. Ngày nay, hầu hết nhà mới xây đều bắt chước mô hình nhà ba gian hai chái của người Kinh, và cách bố trí trong nhà cũng tương tự./.

Trâm Anh (tổng hợp)

Trung bình (0 Bình chọn)