Về lịch sử hình thành của Vải thiều Lục Ngạn cũng chứa đựng rất nhiều yếu tố nhân duyên giữa đất và người nơi đây. Vốn từ cái nôi Châu thổ sông Hồng, Vải thiều di thực về Bắc Giang một cách hữu duyên như trời định, sự hòa hợp giữa đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu với loài cây quả độc đáo này đã tạo ra một thứ quả ngọt thơm lành thậm chí còn thơm ngọt, đậm đà hơn ở nơi nó đã được sinh ra. Kết quả của mối nhân duyên đó đã hình thành nên vùng cây ăn quả tập trung tại Bắc Giang mà thủ phủ là Lục Ngạn, với diện tích khoảng 40.000ha, đạt sản lượng hàng năm 250.000tấn (Lục Ngạn trên 150.000tấn). Vải thiều Lục Ngạn, Bắc Giang đã được bảo hộ chỉ dẫn địa lý và bảo hộ nhãn hiệu hàng hoá; chính quyền địa phương đã và đang chủ động phối hợp với niều đơn vị nghiên cứu khoa học triển khai thâm canh, xản xuất Vải thiều theo quy trình VietGAP nhằm tạo ra sản phẩm Vải thiều sạch và đạt yêu cầu an toàn vệ sinh thực phẩm.

Vải thiều được dùng như thực phẩm hàng ngày như: Vải tươi, Vải sấy khô, Vải đóng hộp; ngoài ra Vải thiều còn làm nên nhiều vị thuốc tốt cho sức khoẻ con người: chữa tiêu chảy, viêm miệng, mụn nhọt, đau răng, làm đẹp da…Hiện nay Vải thiều Lục Ngạn không chỉ được ưa chuộng trong nước mà còn xuất sang thị trường nước ngoài: EU, Trung Quốc, Đông Âu.

Vải thiều Lục Ngạn được sấy khô

Từ lợi thế quả Vải thiều, người dân Lục Ngạn đã tạo nhiều loại sản phẩm khác nhau như: Vải thiều đóng hộp, Vải thiều nước đường, Vải purê đông lạnh, vải thiều sấy khô đóng hộp, long Vải thiều, rượu vang Vải thiều…Những sản phẩm này đã đạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc triển lãm, hội chợ quốc tế và được người tiêu dùng ưa chuộng: Rượu vang Vải thiều có vị rất nhẹ nhàng, tươi mát ngọt ngào, thích hợp với phụ nữ, làm say long người; Vải thiều sấy khô vẫn giữ được vị ngọt lại có vị dai dai của cùi, vừa kéo dài thời gian bảo quản để phục vụ nhu cầu tiêu dùng, trở thành món ăn thân thuộc của người tiêu dùng trên thế giới đặc biệt là Trung Quốc.

Mật ong và phấn hoa Vải thiều được lấy từ loại ong nuôi và hút mật từ hoa Vải trên đất đại ngàn Lục Ngạn, hoàn toàn được trồng trên đất sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Từ những con ong cần mẫn, mật ong Vải thiều có mùi thơm của hoa vải, có vị ngọt của mật hoa, được người tiêu dùng ưu chuộng. Mật ong và phấn hoa Vải thiều có tác dụng bồi bổ sức khoẻ, tăng cường sinh lực, có tác dụng tốt đối với các chứng bệnh: hô hấp, viêm họng, lở miệng, tuần hoàn, tiêu hoá, không gây béo phì, kích thích tiêu hoá, chống lão hoá, đẹp da, táo bón…

Mật ong từ hoa vải thiều có vị đặc trưng và là vị thuốc quý

Các sản phẩm này được tiêu thụ trong cả nước và xuất khẩu sang Đức, Pháp, Hà Lan…, đặc biệt thị trường EU, Hoa Kỳ ưa chuộng và đặt mua với khối lượng lớn./.