Tại đây, các đại biểu cùng Nhân dân ôn lại lịch sử chiến thắng Cần Trạm - Hố Cát - Xương Giang. Theo đó, cách đây 597 năm, tại mảnh đất Lạng Giang anh hùng đã diễn ra trận chiến Cần Trạm - Hố Cát - Xương Giang do Lê Lợi lãnh đạo. Đầu năm 1427, sau nhiều trận đánh lớn ở Tốt Động, Trúc Động, quân Minh thất bại nặng nề, co cụm về Đông Đô cố thủ. Trước tình hình đó, Vương Thông một mặt âm mưu giảng hòa lập kế hoãn binh; mặt khác vội vã phái người về nước cầu cứu viện binh. Ngày 31/01/1427 (tức ngày 26 tháng Chạp năm Bính Ngọ), nhà Minh quyết định điều quân tiếp viện cho Vương Thông gồm 15 vạn quân và 3 vạn ngựa chia làm hai đạo quân cùng kéo sang nước ta. Nắm được ý đồ của giặc, Lê Lợi, Nguyễn Trãi dự đoán đầy đủ tình hình và đề ra chủ trương “vây thành diệt viện”. 

Chỉ trong thời gian ngắn, từ ngày 8/10 đến 3/11/1427, toàn bộ hai đạo viện binh của Liễu Thăng, Mộc Thạnh đã bị đánh tan. Chiến thắng Chi Lăng - Cần Trạm - Hố Cát - Xương Giang đã đập tan hoàn toàn âm mưu xâm lược của nhà Minh. Chiến thắng biểu thị sự nỗ lực phi thường của nghĩa quân Lam Sơn, sự kết hợp chặt chẽ giữa quân và dân ta trong cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc. Đây còn là nghệ thuật quân sự điêu luyện và tài thao lược kiệt xuất của ông cha ta ở thế kỷ XV. Chiến thắng lịch sử này đã xóa bỏ 20 năm đô hộ tàn bạo của nhà Minh, mở ra những trang sử mới trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. 

Tại lễ hội, các đại biểu cùng đông đảo Nhân dân, du khách thập phương được thưởng thức màn trống hội, rước kiệu cùng các đoàn rước thuộc các ban, ngành, đoàn thể, các tổ dân phố thị trấn Vôi cùng đông đảo giáo viên, học sinh tham gia. Trước lễ khai mạc, các đồng chí lãnh đạo huyện cùng thị trấn Vôi đã dâng hoa, thắp hương tại Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ huyện.

Trong khuôn khổ lễ hội, tại Khu di tích lịch sử Đình - Đền - chùa Chu Nguyên, Ban Tổ chức lễ hội tổ chức 12 hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao và các trò chơi dân gian như: Bịt mắt bắt dê, hát quan họ dưới thuyền, thi nấu cơm, bóng chuyền hơi, kéo co, đi cầu kiều… Đặc biệt điểm nhấn năm nay, tại lễ hội diễn ra Giải bóng đá Đình - Đền - chùa Chu Nguyên lần thứ Nhất năm 2024. Lễ hội diễn ra trong 2 ngày (19/2 - 20/2/2024). 

Việc tổ chức Lễ hội chiến thắng Cần Trạm - Hố Cát - Xương Giang hằng năm nhằm ghi nhớ công ơn của các bậc hiền tài, nghĩa sĩ và của người dân Cần Trạm - Hố Cát xưa kia đã chiến đấu anh dũng, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc. Đồng thời giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc và quê hương cho thế hệ trẻ./.

Thanh Nga - Lương Luyến