Tại điểm cầu Bắc Giang, đồng chí Nguyễn Văn Thi - Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh, Phó trưởng Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh chủ trì hội nghị. Cùng dự có đại diện lãnh đạo các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh.

Báo cáo tại hội nghị cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, một số đợt thiên tai nghiêm trọng đã xảy ra trên cả nước. Rét đậm, rét hại tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ; hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở, sụt lún đất và ngập lụt do triều cường xảy ra tại đồng bằng sông Cửu Long; hạn hán khu vực Tây Nguyên; mưa đá, dông lốc liên tiếp xảy ra tại 19 tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Từ đầu năm đến nay cũng ghi nhận nắng nóng vượt lịch sử tại 110/186 trạm quan trắc trên cả nước. Hiện tượng động đất tại các tỉnh, thành phố: Hòa Bình, Lai Châu, Tuyên Quang, Hà Nội, Kon Tum… Theo thống kê, đầu năm 2024, thiên tai đã làm 14 người chết, mất tích, thiệt hại vật chất ước tính trên 399 tỷ đồng.

Tại tỉnh Bắc Giang, năm 2023, trên địa bàn tỉnh xuất hiện những hiện tượng thời tiết nguy hiểm mang tính cục bộ, mưa lớn ở thượng nguồn gây ngập úng một các huyện: Sơn Động, Yên Thế, Lục Ngạn. Các đợt rét đậm, rét hại diện rộng mạnh nhất của mùa Đông Xuân 2022 - 2023. Nhiều địa phương trong tỉnh chịu ảnh hưởng gián tiếp từ hoàn lưu bão, áp thấp nhiệt đới gây mưa to đến rất to diện rộng, làm 2 người chết do bị sét đánh, 12 nhà bị thiệt hại, 25 hộ phải di dời khẩn cấp do sự cố sạt trượt đất; 09 sự cố về công trình y tế, đê điều; nhiều tuyến đường giao thông sạt lở.... Ước tổng giá trị thiệt hại về kinh tế khoảng 27,0 tỷ đồng...

Về diễn biến và dự báo tình hình thiên tai năm 2024, theo Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ tháng 7 đến tháng 9/2024, hiện tượng ENSO có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina. Số lượng bão và áp thấp nhiệt đới trên biển Đông xấp xỉ trung bình nhiều năm (khoảng 11-13 cơn trên Biển Đông; 5-7 cơn đổ bộ vào đất liền), tập trung nhiều vào nửa cuối mùa mưa bão. Theo đó, nguy cơ cao các đô thị, thành phố bị ngập lụt do mưa lớn cục bộ; các tỉnh khu vực vùng núi xảy ra lũ quét, sạt lở đất...

Tại hội nghị, các đại biểu đã thảo luận phân tích làm rõ những tồn tại, hạn chế công tác PCTT thời gian qua. Theo đó, trong thời qian qua công tác PCTT, đặc biệt là công tác dự báo, cảnh báo sớm, đối với một số hình thái thiên tai cực đoan như lũ quét, mưa lớn cực đoan, lốc, sét còn hạn chế; thông tin cảnh báo sớm đến người dân ở khu vực xảy ra ngập sâu, lũ quét, sạt lở đất trong một số trường hợp còn chưa được kịp thời, đầy đủ. Quá trình thực hiện phương châm 4 tại chỗ ở một số nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng nói chung, công trình PCTT nói riêng còn thấp; phương tiện, trang thiết bị phục vụ công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn còn hạn chế. ….

Qua phân tích nguyên nhân, các đại biểu kiến nghị đề xuất Chính phủ các giải pháp nhằm chủ động trong công tác PCTT và TKCN, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội. Tiếp tục lồng ghép nội dung PCTT vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, dự án đầu tư của các bộ, ngành địa phương, nhất là các dự án phát triển hạ tầng cơ sở, giao thông, khu đô thị mới, khu dân cư tập trung tránh làm gia tăng rủi ro thiên tai.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đề nghị thời gian tới các bộ, ngành thành viên BCĐ Quốc gia về PCTT và Ban Chỉ huy PCTT và TKCN các địa phương cần kiện toàn tổ chức, hoạt động của BCĐ phòng thủ dân sự quốc gia. Bộ Quốc phòng phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành có liên quan sớm xây dựng Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Phòng thủ dân sự. 

Nâng cao chất lượng dự báo, bảo đảm yêu cầu dự báo sớm, kịp thời, chính xác diễn biến thiên tai, nhất là các loại hình thiên tai thường xuyên diễn ra gây thiệt hại lớn như bão, lũ, ngập lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, lũ quét, sạt lở đất. Hoàn thiện bộ cơ sở dữ liệu PCTT, hướng tới xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và công cụ theo dõi, giám sát, hỗ trợ chỉ đạo điều hành ứng phó với thiên tai cũng như xây dựng các công trình, cơ sở hạ tầng PCTT.

Lãnh đạo các địa phương nêu cao trách nhiệm trong PCTT, sự cố vì người đứng đầu là người chỉ huy trực tiếp tại chỗ nên có thể ra quyết định sáng suốt nhất và hợp lý nhất tại thời điểm xảy ra sự cố, thiên tai. Duy trì nghiêm chế độ ứng trực 24/24h, nắm chắc tình hình chủ động ứng phó, khắc phục, xử lý các tình huống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, kịp thời, hiệu quả không để bị động bất ngờ.

Tổ chức trực ban nghiêm túc, theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, diễn biến thiên tai, tăng cường kiểm tra, đôn đốc bảo vệ an toàn cho hệ thống đê điều, hồ đập xung yếu; tham mưu kịp thời để Ban Chỉ đạo, Ban Chỉ huy PCTT và TKCN các cấp ở địa phương sẵn sàng ứng phó thiên tai, giảm thiểu thiệt hại.

Đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về công tác ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn. Phối hợp chặt chẽ với các cơ  quan thông tấn, báo chí từ trung ương đến địa phương để truyền thông và đưa các bản tin về tình hình thiên tai, sự cố, công tác chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả, TKCN tới các cấp chính quyền và người dân.

Báo cáo, tổng hợp thiệt hại, đề xuất các biện pháp khắc phục khẩn cấp, hỗ trợ trung, dài hạn; tăng cường kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn công tác khắc phục hậu quả thiên tai bảo đảm đúng mục đích, đối tượng và hiệu quả…/.

Nguyễn Miền