KẾ HOẠCH BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN LẠNG GIANG GIAI ĐOẠN 2019-2025
Thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9, khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, ngày 05/7/2019 UBND huyện Lạng Giang ban hành kế hoạch Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tiêu biểu huyện Lạng Giang giai đoạn 2019-2025.
Đánh giá thực trạng công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tiêu biểu trên địa bàn huyện Lạng Giang thời gian qua, kế hoạch đã chỉ rõ những thuận lợi, kết quả tích cực trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tiêu biểu trên địa bàn huyện như: bề dày truyền thống lịch sử, đời sống văn hóa dân gian phong phú được hình thành qua các thế hệ, tạo nên tính đa dạng, có sự giao thoa giữa văn hóa các dân tộc miền núi và đồng bằng trong văn hóa Lạng Giang; công tác trùng tu, tôn tạo di tích lịch sử được cấp ủy, chính quyền quan tâm chỉ đạo và huy động được cộng đồng nhân dân đóng góp với số tiền hàng tỷ đồng; trên địa bàn huyện có gần 230 công trình (đình, đền, chùa, miếu, văn chỉ,...), trong đó có 19 di tích được xếp hạng cấp quốc gia, 86 di tích xếp hạng cấp tỉnh, tiêu biểu như: Đình Phù Lão, đình Trừng Hà ở xã Đào Mỹ, cụm di tích đình, đền, chùa Chu Nguyên ở thị trấn Vôi, cây Dã Hương nghìn năm tuổi ở xã Tiên Lục,...; cùng với đó là các di sản văn hóa phi vật thể như các lễ hội ở xã Tiên Lục, hội Bừng xã Tân Thanh, thi bơi thuyền chài ở Phúc Mãn xã Xuân Hương; các câu lạc bộ văn hóa văn nghệ được tổ chức ở nhiều nơi, địa bàn dân cư tạo môi trường giáo dục lành mạnh về truyền thống và văn hóa dân tộc cho lớp trẻ,....
Bên cạnh đó, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa cũng còn những mặt hạn chế, khuyết điểm, như: công tác tuyên truyền về di sản còn chưa được chú trọng; quá trình tu bổ, tôn tạo di tích ở nhiều nơi mang tính tự phát của dòng họ, cộng đồng; nguồn lực do dân đóng góp chưa được quy tụ dưới sự quản lý của cơ quan nhà nước nên chưa được định hướng, sử dụng có hiệu quả; vẫn còn hiện tượng phi văn hóa (cờ bạc trá hình, xả rác thải bừa bãi, đốt vàng mã tràn lan) diễn ra trong một số lễ hội,...
Trên cơ sở đánh giá thực trạng, kế hoạch đã đề ra những mục tiêu cụ thể để nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn huyện. Theo đó, đối với di sản văn hóa vật thể: tổng rà soát các di tích lịch sử, văn hóa, lập hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 100% các di tích đã được xếp hạng; đề nghị xét duyệt, xếp hạng 02 di tích cấp tỉnh, 01 di tích cấp quốc gia; mỗi năm ngân sách huyện hỗ trợ cùng với vốn xã hội hóa triển khai trùng tu phần nguyên gốc tạo nên giá trị đối với 02 di tích; biên tập, xuất bản cuốn sách "Các di tích tiêu biểu trên địa bàn huyện Lạng Giang"; in 6.000 tờ rơi, tờ gấp giới thiệu về cây Dã Hương và cụm di tích đền, đình, chùa xã Tiên Lục. Đối với di sản văn hóa phi vật thể: năm 2020 nâng cấp lễ hội xã Tiên Lục lên lễ hội cấp huyện và lập hồ sơ lễ hội xã Tiên Lục đề nghị đưa vào danh mục văn hóa phi vật thể cấp quốc gia; phục hồi nghi lễ kéo cóc ở Lễ hội đình Phù Lão, xã Đào Mỹ, đánh cầu gỗ ở lễ hội Bừng, xã Tân Thanh, trò chơi bơi chải ở lễ hội đền Từ Mận, xã Xuân Hương; phát triển 02 câu lạc bộ hát văn, hầu đồng ở đền Chí Mìu và đền bà Chúa Then, xã Hương Sơn; đưa quan họ vào dạy trong giờ dạy hát ở các trường học từ mầm non đến trung học cơ sở và thành lập 04 câu lạc bộ hát Then ở xã Hương Sơn, Hương Lạc và Tân Hưng; mỗi năm tổ chức 02 lớp truyền dạy cho thành viên các câu lạc bộ; 02 năm một lần tổ chức hội diễn các làng văn hóa và liên hoan các câu lạc bộ văn nghệ tiêu biểu.
Dương Hằng
