Đến thăm cơ sở trang trại của ông Trần Đình Hoàn, sinh năm 1968, Tổ trưởng Tổ hợp tác sản xuất thủy sản thôn Kim Sơn, xã Thượng Lan, huyện Việt Yên, tôi không khỏi ngỡ ngàng trước quy mô, cơ sở vật chất, cách quản lý khá hiện đại của một mô hình nuôi cá thâm canh, năng suất cao đạt tiêu chuẩn VietGAP. Trong những năm qua, được sự tạo điều kiện của chính quyền các cấp, với 14.000 m2 đất sản xuất hiệu quả kinh tế thấp, ông đã xây dựng lên một trang trại nuôi cá chuyên canh năng suất cao đạt tiêu chuẩn VietGAP với đối tượng nuôi chính là cá rô phi, trắm, chép.

Bản thân vốn là một thợ cơ khí với tư duy năng động, ham tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu, ông đã rất thành công trong việc xây dựng mô hình nuôi cá áp dụng máy móc, công nghệ cao vào sản xuất. Doanh thu từ các ao nuôi cá trong những năm gần đây đạt trên 2 tỷ đồng/năm, riêng năm 2018 thu được trên 60 tấn cá các loại, đạt doanh thu 2,5 tỷ đồng từ nuôi trồng thuỷ sản.

Với 1,4 ha diện tích nuôi, ông thiết kế thành 4 ao lớn nhỏ; trong đó, 2 ao nhỏ để nuôi vỗ cá giống chuẩn bị cho đưa vào nuôi cá thịt trong 2 ao còn lại và để phân loại cũng như xử lý phòng bệnh cho cá trước khi đưa vào ao nuôi thương phẩm.

Ngoài đối tượng nuôi chính là cá rô phi đơn tính thả 50% lượng cá nuôi trong ao thương phẩm, ông kết hợp nuôi ghép 50% cá chép và trắm cỏ. Ông thiết kế một hệ thống sục khí cho cả 4 ao nuôi và mỗi ao nuôi có một máy quạt nước, các hệ thống máy móc trên được điều khiển thông qua tủ điện cảm biến thông minh nhằm điều khiển, vận hành kể cả khi không có mặt tại trang trại.

Ông Hoàn cho biết, bí quyết để đạt được sản lượng cao, nuôi cá có hiệu quả, ngoài các yêu cầu về thiết kế ao nuôi, lựa chọn giống, tỷ lệ thả, chăm sóc, nuôi dưỡng thì cần đặc biệt quan tâm đến các yếu tố sau:

Áp dụng khoa học kỹ thuật vào thực tế sản xuất.

Thực hiện áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý môi trường, phòng bệnh cho cá bên cạnh việc dùng vôi truyền thống; cho cá ăn đủ thức ăn công nghiệp kết hợp với thức ăn tận dụng có sẵn như ngô, thóc và bổ sung các loại vitamin, men tiêu hóa để tăng sức đề kháng cho cá nuôi nhất là trong những giai đoạn chuyển mùa; sử dụng quạt nước, sục khí, máy tạo oxi để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng cho cá trong ao nuôi.

Qua trao đổi với ông Hoàn, việc nuôi cá theo quy trình VietGAP có nhiều ưu điểm so với cách nuôi truyền thống như theo dõi, quản lý được suốt quy trình nuôi, giảm thiểu rủi ro, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường, thậm chí giúp người nuôi kiểm tra được hiệu quả của các hãng sản xuất thức ăn công nghiệp, chế phẩm, thuốc thú y cho cá thông qua sự tăng trưởng và quá trình chăm sóc. Việc cho ăn đầy đủ và sử dụng hệ thống tạo oxi giúp cho cá trong ao khỏe hơn, tốc độ lớn nhanh, ít bệnh hơn so với ao nuôi không sử dụng.

Thay đổi phương thức, quản lý sản xuất thông qua các thiết bị thông minh

Đến thời điểm này, ông Hoàn đã ứng dụng thiết bị cảm biến (tủ điện thông minh) nhằm số hóa các yếu tố như hệ thống camera theo dõi các ao nuôi, chống mất pha, vận hành hệ thống sục khí và quạt nước trong các ao và chuyển vào các thiết bị kết nối Intenet như máy tính, điện thoại. Với việc ứng dụng trên, dù đang ở cách xa nhà hàng trăm km, có thể đi bất cứ đâu nhưng vẫn biết rõ tình hình trang trại. Thậm chí, có thể biết được tình trạng của hệ thống khi mất điện; kết nối, kiểm tra, điều khiển, bật tắt hệ thống sục khí, quạt nước của ao nuôi mà không cần phải có mặt ở nhà; đồng thời giúp tránh hỏng hóc các thiết bị khi bị mất điện đột ngột.

Bên cạnh đó, ông Hoàn còn sử dụng máy cho cá ăn để giảm thiểu sức lao động trong quá trình chăm sóc. Chính vì vậy, mặc dù với khối lượng công việc tương đối lớn của trang trại, nhưng chỉ cần thuê 1 lao động thời vụ để hỗ trợ trong quá trình sản xuất.

Ông Hoàn cho biết thêm, để đạt hiệu quả cao trong nghề nuôi cá, người nuôi phải mạnh dạn đầu tư, có sự đam mê, tìm tòi và vận dụng các biện pháp kỹ thuật phù hợp với đặc thù ao nuôi, điều kiện nuôi của mình và thường xuyên trao đổi, học tập kinh nghiệm từ những nhà khoa học, nhà quản lý, người nuôi cá. Ngoài ra cần có sự liên kết sản xuất để học hỏi, giúp đỡ nhau trong sản xuất và chủ động tìm kiếm những nguồn tiêu thụ ổn định để có thông tin điều chỉnh sản xuất cho phù hợp, thuận lợi, đáp ứng nhu cầu của thị trường tránh bị phụ thuộc, ép giá.

Tạm biệt Trần Đình Hoàn và các thành viên của tổ hợp tác, chúng tôi thấy phấn khởi, vui mừng và tin tưởng vào tương lai tốt đẹp của ngành thủy sản và của người dân nơi đây. Thiết nghĩ đây là mô hình rất phù hợp với chủ trương của tỉnh Bắc Giang về đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay, xứng đáng để học tập, nhân rộng ra địa bàn toàn tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, giúp người nông dân làm giàu trên chính mảnh đất quê hương của mình./.

Đỗ Huy Khôi

                                                          Chi cục Thủy sản